Biên độ nhiệt độ là gì? Phân loại và cách tính biên độ nhiệt

Biên độ nhiệt là yếu tố ảnh hưởng hình thành lên các kiểu khí hậu. Biên độ nhiệt độ không còn quá xa lạ, tuy nhiên nhiều người vẫn chưa hiểu chi tiết về khái niệm này. Biên độ nhiệt độ là gì? Theo dõi bài viết dưới đây, thoitiet.io sẽ chia sẻ đến bạn tất tần tật nội dung liên quan một cách chi tiết nhất.

Biên độ nhiệt độ là gì?

Biên độ nhiệt độ là sự chênh lệch giữa nhiệt độ cao nhất và nhiệt độ thấp nhất trong một khoảng thời gian nhất định trong cùng 1 vùng địa lý. Có thể được tính theo 1 ngày, tháng hoặc 1 năm. 

bien do nhiet do la gi
Biên độ nhiệt độ là gì?

Đây là chỉ số quan trọng để đánh giá khí hậu của cùng 1 khu vực. 

  • Nếu biên độ nhiệt độ cao thì thiên về kiểu khí hậu lục địa. Nhiệt độ mùa hè và mùa đông khác biệt lớn
  • Nếu biên độ nhiệt độ thấp thì thiên về kiểu khí hậu hải dương. Nhiệt độ mùa hè và mùa đông không khác biệt nhiều

Cách tính biên độ nhiệt độ

Biên độ nhiệt độ chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố và có ý nghĩa quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Biên độ nhiệt độ được tính bằng công thức sau: 

Biên độ nhiệt độ = Nhiệt độ cao nhất - Nhiệt độ thấp nhất

VD: Nhiệt độ cao nhất trong ngày 12/7/2024 là 32°C. Nhiệt độ thấp nhất trong ngày 12/7/2024 là 25°C. Ta có thể tính được biên độ nhiệt trung bình ngày 12/7/2024 = 32°C - 25°C = 7°C. 

Các yếu tố khiến biên độ nhiệt độ chịu ảnh hưởng

Biên độ nhiệt độ chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm:

  • Vị trí: Vị trí gần xích đạo có biên độ nhiệt độ cao hơn vị trí gần vòng cực. 
  • Độ cao: Độ cao lớn có biên độ nhiệt độ cao hơn độ cao thấp. 
  • Ảnh hưởng của đại dương: Đại dương có nhiệt dung lớn, giúp điều hòa khí hậu, do đó các khu vực ven biển có biên độ nhiệt độ thấp hơn các khu vực lục địa.

Ý nghĩa của biên độ nhiệt độ

  • Biên độ nhiệt độ có ý nghĩa quan trọng trong nhiều lĩnh vực như: 
  • Nông nghiệp: Biết được biên độ nhiệt độ giúp lựa chọn cây trồng phù hợp. 
  • Xây dựng: Biết được biên độ nhiệt độ giúp thiết kế nhà cửa phù hợp với khí hậu. 
  • Du lịch: Biết được biên độ nhiệt độ giúp lựa chọn thời điểm du lịch phù hợp. 
  • Phân tích sự thay đổi khí hậu theo thời gian. 
  • Dự báo thời tiết. 
  • Nghiên cứu khoa học về khí hậu.
y nghia cua bien do nhiet do
Ý nghĩa của biên độ nhiệt độ

Phân loại biên độ nhiệt độ 

Biên độ nhiệt độ có thể được phân loại theo khoảng thời gian và vị trí địa lý như sau: 

Theo khoảng thời gian

Biên độ nhiệt độ theo ngày

  • Là sự chênh lệch giữa nhiệt độ cao nhất và nhiệt độ thấp nhất trong một ngày. Biên độ nhiệt độ theo ngày thường thay đổi tùy theo thời tiết và mùa.

 Biên độ nhiệt độ trung bình tháng

  • Là trung bình của biên độ nhiệt độ theo ngày trong một tháng. Biên độ nhiệt độ trung bình tháng ổn định hơn biên độ nhiệt độ theo ngày. 

Biên độ nhiệt độ trung bình năm

  • Là trung bình của biên độ nhiệt độ trung bình tháng trong một năm. Biên độ nhiệt độ trung bình năm đại diện cho khí hậu của một khu vực. 

Theo vị trí địa lý

Biên độ nhiệt độ lục địa

  • Là biên độ nhiệt độ ở các khu vực lục địa, cách xa đại dương. Biên độ nhiệt độ lục địa thường cao, do ảnh hưởng của lục địa hấp thụ nhiệt vào mùa hè và tỏa nhiệt vào mùa đông. 

Biên độ nhiệt độ hải dương

  •  Là biên độ nhiệt độ ở các khu vực ven biển, gần đại dương. Biên độ nhiệt độ hải dương thường thấp, do ảnh hưởng của đại dương điều hòa khí hậu. 

Biên độ nhiệt độ núi cao

  • Là biên độ nhiệt độ ở các khu vực núi cao. Biên độ nhiệt độ núi cao thường cao, do nhiệt độ giảm dần theo độ cao
phan loai bien do nhiet do
Phân loại biên độ nhiệt độ

Những yếu tố ảnh hưởng đến biên độ nhiệt độ

Biên độ nhiệt độ chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố hình thành lên sự thay đổi. 

Vị trí địa lý

Tùy vào từng khu vực sẽ hình thành lên biên độ nhiệt khác nhau. 

  • Vị trí gần xích đạo: Biên độ nhiệt thường cao hơn do góc nghiêng của tia sáng mặt trời
  • Vị trí gần vòng cực: Biên độ nhiệt thường thấp hơn do góc nghiêng của tia sáng mặt trời
  • Vị trí ven biển: Biên độ nhiệt thường thấp hơn do chịu ảnh hưởng bởi nhiệt dung từ đại dương
  • Vị trí lục địa: Biên độ nhiệt thường cao do lục địa hấp thu nhiệt vào mùa hè và tỏa nhiệt vào mùa đông

Độ cao

  • Độ cao lớn: Biên độ nhiệt độ giảm dần theo độ cao
  • Độ cao thấp: Biên độ nhiệt độ thường thấp hơn do ảnh hưởng của không khí dày đặc

Dòng biển

  • Dòng biển nóng: Làm cho khí hậu ấm áp - biên độ nhiệt thấp
  • Dòng biển lạnh: Làm cho không khí lạnh lẽo - Biên độ nhiệt cao

Thảm thực vật

  • Rừng rậm: Giúp điều hòa khí hậu, giảm bớt sự chênh lệch giữa nhiệt độ ban ngày và ban đêm - Biên độ nhiệt thấp
  • Đất trồng: Hấp thụ nhiệt mạnh vào ban ngày, tỏa nhiệt vào ban đêm - Biên độ nhiệt cao

Tổng kết 

Trên đây là thông tin được thoitiet.io tổng hợp và chia sẻ đến bạn. Hi vọng qua bài viết bạn có thể hiểu được biên độ nhiệt độ là gì. Đồng thời những thông tin liên quan khác sẽ giúp ích đến bạn.